R A I L R O A D . C O O L P A G E . B I Z door Fred v/d Klashorst en Marcel van Tongeren
Reparaties
Van mijn vriend Valentijn heb ik destijds een lokje gekregen. Het lokje van de DRG met opschrift 8175 was netjes vervuild. Maar na de vele proefrondjes werd het toch wel duidelijk dat er nog het nodige gerepareerd moest worden want echt goed liep deze niet. Sommige sleepkontacten die moesten zorgen voor de overbrenging van de spanning vanaf de wielen naar de motor waren helemaal ingesleten.
Een drijfstang was afgebroken en een wiel was wat scheef gaan zitten met als gevolg dat de daaraan gekoppelde tandwiel scheef ingesleten was. Het reed wel, maar precies op een bepaalde stand van het tandwiel kwam er zoveel weerstand waardoor de lok telkens stil kwam te staan als deze op orginele snelheid over de baan reed.
Natuurlijk had ik de lok als niet werkend showmodel kunnen gebruiken en een nieuwe kunnen aanschaffen (wat bijna net zo duur was geweest als de reparatie, maar dan had ik alsnog de stootbuffers ,een koppelstang, koppelingen en onderplaatje moeten aanschaffen. Ik had namelijk het lokje gekregen en wilde het onder geen enkele voorwaarde weggooien. Door de wrijving en weerstand heeft het onderstel vervolgens zoveel krachten te verduren gehad dat de motorophanging was afgebroken, na 2 pogingen met industriele 2-komponentenlijm voor metaal die extreme krachten kan opvangen is het dan uiteindelijk toch gelukt om het onderstel te verlijmen en kon verder worden gegaan met de feitelijke reparatie waar het uiteindelijk om begon. Voor de gehele reparatie waren de volgende onderdelen nodig:
71 0310 x1 schroefje
75 7002 x4 stootbuffers
76 7006 x2 bladveer
60 7094 x1 stroomafnemers
73 0505 x1 pin tbv koppelstangen
43 7094 x1 bodemplaat
42 7094 x1 koppelstangen
56 7112 x1 tandwiel
56 7111 x1 tandwiel
52 7001 x1 wielas
51 7021 x2 spaakwiel
54 7002 x2 antislip-ring
9541 x2 PROFI-koppeling
Verder was nodig:
Aceton, 2-komponentenmetaallijm en een likje rode verf van Revell.
Voor het verlijmen van het onderstel is veel geduld nodig. Eerst een beetje ruw opschuren en ontvetten met aceton. Vervolgens de 2 komponeten goed mengen en de lijm 1-zijdig aanbrengen, goed aandrukken en 2 uur stil zitten terwijl het onderstel tussen de vingers gehouden worden. Dat laatste is niet echt prettig.
Nadat de lijm meer dan 24 uur heeft gedroogd heb ik eerst een deel waar de onderplaat in moet licht gevijlt zodat de lijmresten niet in de weg zaten en is er met een kwastje rode verf op aangebracht. Helaas kwam ik er later achter dat de motor slipte met het tandwiel voor de overbrenging dus ik moest het gedeelte wederom afbreken en wederom verlijmen. Dit keer heb ik de motor gemonteerd gelaten en zodanig verlijmt zodat de ruimte tussen het tandwiel en de motor korter werd en het slippen word voorkomen. Het had een nog bijkomend voordeel want ik hoefde de delen tijdens het verlijmen niet al die tijd vast te houden. 3 elastiekjes waren voldoende om tijdens het uitharden alles netjes op zijn plaats te houden.
Omdat de tanden aan het tandwiel van een van de assen scheef stonden heb ik gekozen om de hele as met wielen te vervangen en omdat het de as betrof waar ook het antisliprubber om het wiel heen zit heb ik die ook gelijk vervangen.
Dan komt nu het "op tijd" zetten van de wielen. Eerst gaat het messingtandwieltje om de as waarna de as in het onderstel geplaatst wordt. Daarna kan aan 1 kant het wiel geplaatst worden zodanig dat het gaatje waar de koppelstang aan wordt bevestig zich op precies dezelfde lokatie bevind bij de overige wielen aan die kant en wordt het wiel op de as gedrukt. Hierna aan de andere kant precies hetzelfde. Wel even erop letten dat de as niet perongeluk uit het onderstel kan komen. Als de verbindingsgatjes aan de rechterkant van de lok zich helemaal onderin (6 uur) bevindt dan bevinden de gaatjes aan de anderezijde van de lok zich net iets verder naar rechts dan helemaal bovenin, dus op 1 uur. Als alles goed staat kunnen de koppelstangen met de bijbehorende pennetjes worden bevestigd. Als je bij montage de pennetjes makkelijk in het wiel kan drukken terwijl de koppelstangen horizontaal liggen zonder dat je echt kracht moet zetten is alles perfect op tijd en kunnen we verder gaan met het plaatsen van de PROFI-koppelingen en de bodemplaat. Als ik koppelingen vervang die voorzien zijn van een bladveertje doe ik er een heel klein beetje kranenvet op de plaats waar de koppeling tegen de veer komt. Hierdoor is de koppeling lekker soepel.
Het onderstel is nu klaar en we kunnen nog zonder motor controleren en nadat we 1 druppeltje olie op de messing tandwielen hebben gedaan of de wielen soepel over de baan rollen. Denk er wel aan voorzichtig te werk te gaan omdat de koppelstangen nog niet vast zitten in het middenste wiel.
Nadat het onderstel klaar en gecontroleerd was plaatsen we het kunstof plaatje met stroomafnemers en kan het lampje worden gemonteerd. Als de lok nu stroom krijgt zal het lampje gaan branden wat betekend dat de stroomafnemers goed kontakt maken met de wielen. Je kunt uiteraard om het zoekraken van het lampje deze weer even losmaken na het testen, want nu is het tijd om de drijfstangen die aan het plaatje van de stroomafnemers zitten te bevestigen. In dit geval in het middelste wiel. Plaats deze zodanig in het wiel dat het kleine stangetje aan het einde van de grote stang omhoog staat en het vierkante asje zodanig in het wiel drukken dan bij het ronddraaien van het wiel dat kleine stangetje omhoog blijft staan. Het mag wel tijdens het ronddraaien van het wiel een beetje bewegen, maar het stangetje mag zeker niet naar beneden te komen. Is dat wel het geval dan moet de vierkante as weer eruit getrokken worden en in een andere positie in het wiel gestoken worden. Uiteraard gaat dit om beide kanten van het lokje.
Nu is het een kwestie van het motortje plaatsen, waarbij gelet moet worden om de polarisatie, als de motor namelijk verkeerd om geplaatst wordt zal de trein precies in tegenovergestelde richting rijden! Het lampje kan er ook gelijk weer terug in geplaatst worden.
Aan de ombouw is verder niets mis behalve dan dat de stootbuffers ontbraken, met een beetje secondenlijm lijm je dat zo op de goede lokatie en kan de ombouw worden geplaatst.
En zo is een heel oud lokje weer rij klaar, dus ook net als bij nieuwe lokjes moet deze rustig worden ingereden. Voorkom daarom plotseling snel optrekken en afremmen en rijdt de eerste rondes zonder wagons.
Best gaaf, dit lokje is met deze opschriften niet meer leverbaar en terwijl het lokje eigenlijk afgeschreven moest worden rijdt het nu weer als een zonnetje.
